Ailə yükü ( II yazı- Yaşadıqlarım)

Son vaxtlar qapımızın aramsız döyülməsi məni də səksəkəyə salmışdı. Hər qapı döyüləndə,həyəcanla və təlaşla qapıya tərəf gedərdim. Bu dəfə də gələn şəxsin atam deyil,başqasının olduğunu görəndə,narazılıqla o şəxsin üzünə baxardım. Məndən fərqli olaraq,anam evimizə gəlib-gedənləri, xoş üzlə qarşılayardı. Gələnlər arasında  qohumların atam haqqında mənfi,bəzilərinin isə,əksinə müsbət fikir söyləməsinin şahidi olardım. Bəzilərinin də, “bu müharibəyə gətmək nəyə lazım idi?” deməsi, mənim uşaq qəlbimdə bu sözü deyənlərə qarşı qəzəb hissi oyadardı. Anam isə sadəcə,təmkinlə gülümsəyərək deyərdi,”bu getməsin,o getməsin,bəs kim getsin?” Mən isə danışılan söhbətlər əsnasında yerimdə qurdalanardım. Nə isə demək istəyərdim. Anamın  xoş baxışları isə, mənə sakit olmağı əmr edərdi.

Sanki, Qarabağ bizim evimizdə idi. Atamı görə bilməyənlər, anama elə suallar verirdilər, mənə elə gəlirdi ki, anam da atamla bərabər cəbhədə döyüşür. Amma mən bəzən qohumların bizə gəlməsinə sevinərdim. Çünki,ən azından anamın qəmli baxışlarından xilas olardım.

Qəribə hal bu idi ki, orta məktəbdə qiymətlərim ”5” olduğu halda,anamın mənəvi dərslərindən, ”2” alardım. O,mənə hər zaman deyərdi. ”Sən güclü olmalısan,əsl kişi olmalısan”. Bu sözlərdən sonra isə,güclü,yoxsa zəif olduğumu xəyal edərdim. Anamın  nə üçün mənim güclü olmağımı  istəməsi, mənim üçün böyük bir sual olaraq qalırdı.

Amma illər ötəcək, bu sualı keçəcəyim həyat yolları cavablandıracaqdı. Hələlik isə müharibənin qanlı,qadalı illərini yaşamalı idim. Müharibə isə getdikcə, daha da şiddətlənirdi. Hər gün ön cebhədən gələn xəbərlər də insan ruhuna mənəvi əzab verirdi. Müharibə dövründə bəziləri də var idi ki, insanların bu ağır günlərindən  istifadə edərək,yaşayışını yaxşılaşdırmaqla məşğul idi. Onların övladları da özlərinin tayı idi. Qəribə burasında idi ki, atam erməni daşnaqlarına qarşı vuruşduğu halda, mən  “özündən razı” uşaqlarla söz savaşına çıxardım. Bəzən onlar məni ələ salır, yeri gələndə də, rişxəndlə sancırdılar. Amma onların qarnı tox,mənim qarnım isə ac idi. Onlar özlərini, mən isə ətrafda yaşayan acları fikirləşirdim. Anamın ,”heç kəsə pislik etmə,pislik edənə də yaxşılıq et” deməsi,məni pislikdən çəkindirir, yaxşılıqa tərəf meyl etməmə səbəb olmuşdu.

Bəzən anamın sözlərinə,ürəyimdə haqq da qazandırırdım. Çünki, onsuz da dərdi çox olan qadına,bir tərəfdən də mənim dərd verməyim, onun mənəvi əzabını daha da artırardı. Gecələr isə evimizin qapısının döyülməsi, məni yox,anamı narahat edərdi. Çünki hansısa qonşunun çörəyinin qurtarması, bizim evdə çörəyin azalmasına səbəb olardı. Gecələrin birində belə hadisələrin biri ilə rastlaşdım. Qəfil səslənən taqqıltıya,qəfil ev yiyəsi kimi çıxmışdım. Bu qapı taqqıltısına isə,anam gecikmişdi. Mən isə gecə qapını döyən şəxsə,adımıza yaraşmayan kobudluqla,”daha bizdə çörək yoxdu”, demişdim. Qəfil gələn,qəfil getsə də,anamın heyrət dolu baxışları gözümdə qalmışdı. Utanib,sıxılsam da,daha iş-işdən keçmişdi və mən həmən gün anamın mənəvi dərslərindən yenə də “ 2” qiymət almışdım.